Theo GS Thuyết, chuẩn bị cơ sở vật chất là việc phải quan tâm. Cục Cơ sở vật chất của Bộ GD&ĐT có nhiệm vụ rà soát, thống kê về tình trạng cơ sở vật chất, lên kế hoạch để thực hiện tốt chương trình này. Tuy nhiên CT- SGK mới  không đòi hỏi cơ sở vật chất quá đặc biệt so với hiện hành. Vì với tiểu học, CT-SGK mới vẫn yêu cầu đảm bảo học sinh được học 6 buổi/tuần trừ các môn tự chọn.

GS Thuyết cũng cho biết hiện nay, khoảng 80% các trường tiểu học trên cả nước đã thực hiện học 2 buổi/ngày. Tuy nhiên, GS Thuyết cho rằng khó nhất đối với Ban soạn thảo chương trình, với Bộ GD&ĐT khi triển khai CT-SGK mới, đó chính là giảm sĩ số lớp học. Do đó, ông cho biết các địa phương phải đảm bảo thực hiện đúng điều lệ trường tiểu học là 35 học sinh/lớp, THPT, THCS là 45 học sinh/lớp.

“Nếu cứ 50 – 60 học sinh/lớp thì không thể dạy nổi. Không giảm được sĩ số ở các thành phố lớn thì chắc chắn triển khai CT – SGK mới sẽ rất khó khăn” – GS. Thuyết nói với Tiền Phong.

Ông cho hay, sắp tới sẽ có chỉ thị của Thủ tướng về việc này. Chính phủ cũng đã có buổi làm việc với lãnh đạo các tỉnh để thống nhất chủ trương. Trong tháng 11/2017, Bộ có hội nghị với lãnh đạo các sở GD&ĐT. Trong hội nghị đó, lãnh đạo Bộ đã giao nhiệm vụ rất cụ thể về công tác chuẩn bị cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên. Còn Ban phát triển chương trình đã đi thực tế tại 6 địa phương tiêu biểu cho 6 vùng của đất nước để nắm tình hình.

Phải đổi mới thi cử, cách ra đề

Cũng theo GS Nguyễn Minh Thuyết, chương trình giáo dục phổ thông mới phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực cho học sinh. Do đó, chỉ có thể  hình thành phẩm chất, năng lực khi học sinh được hoạt động. Với chương trình SGK mới, giáo viên phải cho học sinh thực hành nhiều, hoạt động nhiều. Nhưng nếu thi cử chỉ kiểm tra kiến thức và kỹ năng giải bài tập thì giáo viên  và học sinh sẽ tranh thủ học càng nhiều kiến thức càng tốt. Vì vậy, phải đổi mới thi cử.

Trước hết là đổi mới cách ra đề. Chúng ta phải học chương trình đánh giá của PISA, họ cũng ra đề viết, nhưng câu hỏi của họ là đánh giá  được năng lực của học sinh. Thứ hai là cũng phải đổi mới cách thức kiểm tra đánh giá. Nhất là thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh.

“Tôi cũng phải nói thật là đề của mình thiên về kiểm tra kiến thức nhiều nên phải thay đổi. Thứ hai  là khi tuyển sinh ĐH  cũng chỉ chú trọng điểm thi trên giấy, không đánh giá toàn bộ hồ sơ của học sinh.  Trong khi đó, các nước khi tiếp nhận học sinh để cấp học bổng, họ dựa vào hồ sơ hoạt động của học sinh đó trong cả quá trình” – GS Nguyễn Minh Thuyết chia sẻ.

Ông cho biết để có giải pháp triệt để, Bộ đã giao cho một tổ chức để giải quyết vấn đề này và yêu cầu phải có câu trả lời sớm nhất. Từ nay đến 2020 ổn định cách thi  THPT quốc gia. Còn khi CT mới thực hiện đến THPT  thì lúc đấy sẽ chính thức đổi mới.

Về chuẩn bị đội ngũ nhà giáo cho CT-SGK mới, GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng, ngay bây giờ  các trường sư phạm phải bắt tay vào chương trình đào tạo những môn mới như Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý… Họ chưa làm được vì còn phải chờ chương trình tổng thể.

Có thực tế, yêu cầu của CT-SGK mới là sĩ số học sinh phải giảm, đồng nghĩa với việc số lượng giáo viên sẽ phải tăng lên. Nhưng nghịch lý ở chỗ các địa phương đang tinh giản biên chế, cắt bớt hợp đồng ví dụ như Hải Dương vừa qua.